W pierwszych latach po założeniu miasta, mieszczanie nie posiadali własnej reprezentacji, mającej wpływ na sprawowanie władzy ustawodawczej i wykonawczej w mieście. Władzę tę sprawował wójt będący przedstawicielem pana feudalnego, który dokonał lokacji tego miasta. Urząd wójta był dziedziczny, a w sprawowaniu działalności porządkowej i sądowniczej pomagał mu sąd miejski zwany ławą miejską, pełniący funkcje sądowe.

Przewodniczącym ławy był wójt. W jej skład obok niego wchodziło 7 ławników, rekrutujących się z bogatych mieszczan.

Wraz z rozwojem Kalisza i zwiększaniem się liczby jego ludności, wśród mieszkańców miasta coraz wyraźniej rysowało się istnienie trzech grup społecznych. Najbogatszą grupę stanowił patrycjat, składający się z bogatych kupców i rzemieślników. Drugą grupę tworzyło pospólstwo, złożone ze średnio zamożnych rzemieślników i drobnych kupców. Natomiast trzecią grupę ludności, nie posiadającą praw miejskich, stanowił plebs. Składał się on z biedoty miejskiej: czeladników rzemieślniczych, przekupniów, ubogich wyrobników, zbiegłych chłopów i włóczęgów.

Tworzący się w średniowiecznym Kaliszu patrycjat miejski już w roku 1283 doprowadził do powstania rady miejskiej. Rada ta składała się z kilku członków i była wybierana przez najbogatszych mieszczan, którzy nie dopuszczali do niej ludzi pochodzących z pospólstwa i plebsu.

Na czele rady stał burmistrz zwany też przewodniczącym, a w jej skład wchodziło także 4-5 rajców i 7 ławników. Z najstarszych zachowanych dokumentów wyborczych kaliskiej rady miejskiej - pochodzących dopiero z 1502 r. - wynika, że kadencja (okres jej działania w danym składzie) rady trwała 1 rok.

Przez wiele lat znaczenie rady miejskiej było w dużym stopniu ograniczone funkcją dziedzicznego wójta. Dopiero po wykupieniu tego urzędu przez mieszczan, rada miejska uzyskiwała bardzo szerokie kompetencje w zarządzaniu miastem (kierowała finansami i jego polityką zewnętrzną), a wydawane przez nią uchwały zwane statutami lub wilkierzami regulowały całokształt życia miejskiego.

W Kaliszu do wykupienia urzędu wójta przez mieszczan doszło 2 lutego 1360 r. W dniu tym Kazimierz Wielki zezwolił ówczesnym wójtom Mikołajowi Baranowi i Janowi Młodszemu na dokonanie sprzedaży wójtostwa radzie miejskiej.

Dokumenty wydawane przez radę miejską i ławników uwierzytelniane były pieczęciami tych urzędów. Najstarszy znany odcisk pieczęci kaliskiej rady miejskiej pochodzi z 1374 r., a sądu ławniczego z 1425 r.

Tekst pochodzi z książki "Kalisz poprzez wieki"
Autorzy: Krystyna Dobak-Splitt, Jerzy Aleksander Splitt
Wydawca: Towarzystwo Miłośników Kalisza, 1988r.